zondag 23 februari 2014

Proeverij KCWS 21-02-2014: American Micro distilleries

Op vrijdag 21 februari was het druk en zat de zaal goed vol. Geen wonder, want de line-up was niet alledaags met whisk(e)ys uit Amerika en Canada, afkomstig van zogeheten micro distilleries of farm distilleries. Naast de in totaal 32 proevende deelnemers waren er ook nog twee niet aanwezige proevers die gebruik maakten van proefflesjes, een nieuwe service vanuit KCWS. Sommige deelnemers wisten zich nog op de laatste minuut aan te melden.
Denk je als whiskyvereniging over het algemeen wel voldoende glaswerk te hebben, nou, de line-up bestond uit 9 (negen…!) verschillende flessen, keer 32 proevers is: tekort. Ondanks de 36 eigen proefglaasjes die ik zelf had meegenomen, zat er niets anders op dan in de twee pauzes zo veel mogelijk glazen af te wassen. Maar het was het waard. Zelfs de door Eddy uitgedeelde hapjes waren in "American Style", want er waren onder andere mini hamburgertjes.

Na de opkomst van de bierbrouwerijen is er in Amerika nu een groei te zien in het aantal kleine (=micro) distilleerderijen. Waarom Amerika en niet Schotland? Dat heeft te maken met de wetgeving. De schotse whisky industrie is sterk beschermd. Wat wel en vooral ook wat niet mag met schotse whisky is vastgelegd in de wet. Begrijpelijk, je wilt immers niet dat er met je whisky geknoeid wordt, maar deze strenge regelgeving staat vaak wel vernieuwing in de weg. De Amerikaanse wetgeving is veel minder streng en hier wordt dan ook volop geëxperimenteerd met van alles en nog wat op whiskey gebied.

Van het begin… niet alleen gerst of mais maar ook andere granen.

Tot het einde… andere vaten dan alleen die van eikenhout, bijvoorbeeld berkenhout.

De 9 whiskey's van vanavond komen van de beste micro distilleries, die allemaal iets bijzonders hebben. Ze komen niet alleen uit de traditionele whiskey staten zoals Kentucky maar uit het hele land. Er zijn pot still whiskey's en column still whiskey's. Er zijn jonge whiskey's van minder dan 3 jaar en oude tot 18 jaar oud. Die laatste whiskey komt van de begin jaren negentig gesloten Stitzel-Weller distillery uit Louisville, Kentucky. Het verlies van deze distilleerderij die nu afgebroken is, wordt vergeleken met het verlies van de Brora en de Port Ellen distilleerderijen in Schotland.

Micro distilleries in de VS.

De eerste van deze avond is wel iets heel bijzonders: een single barrel whiskey geblend met blackberry-sap! Afkomstig van de Leopold Bros. Distillery in Denver, Colorado. Zij maken whiskey, voegen er fruitsap aan toe (in dit geval blackberry-sap) en doen dit in gebruikte bourbon vaten om te laten rijpen.
Blackberry flavoured...
Leopold Bros. Rocky Mountain Blackberry Flavoured Whiskey, Single Barrel, no age statement, batch #1332, 40%.
Deze vuurrode whiskey verzorgde de aftrap en deed nogal wat wenkbrauwen stijgen. De friszure fruitlucht knalt het glas uit en doet hetzelfde met de smaak. Is niet zo verwonderlijk, want de new spirit is gemengd met geperste bramen en het geheel is gerijpt in het vat. Het meerijpen van het bramensap zorgt ervoor dat het kan oxideren en dat maakt de smaak van de bramen nog intenser. In de nasmaak is het onmiskenbaar een bourbon whiskey. Opmerkelijk is dat dit product in Amerika nog steeds als whiskey mag worden verkocht, iets dat in Schotland ondenkbaar is. Grappig is dat achterop de fles, naast de obligate waarschuwingen over de invloed van drank en zwangerschap, ook staat aangegeven dat de smaak van de blackberries binnen 30 dagen na opening van de fles op z'n best is. Geen spul om lang open te laten dus. Benieuwd wat er overigens verder met de vaten gebeurt…
Kleur: Rode wijn.
Neus: Bosvruchten, bramen, vleugje vanille.
Smaak: Mierzoet! Bramen en bosvruchten overheersen, beetje scherpte van de alcohol.
Rare combinatie en niet lekker! Whiskey en vruchtensap gaan niet samen.
Punten: 60.

... geen goede combinatie!

Gelukkig volgt er al snel iets 'normalers': een whiskey gemaakt van rogge. Om als Rye whiskey aangemerkt te mogen worden moet er minimaal 51% rogge gebruikt worden; voor deze Redemption Rye is 95% rogge gebruikt. Deze spirit rijpt minimaal 2 jaar in gebrande eiken houten vaten waardoor het 'straight' genoemd mag worden. Na ruim 2 jaar wordt het gebotteld op 92 proof (= 46%).



Redemption Straight Rye Whiskey Lawrenceburg Distillers, Indiana, Bottled by Bardstown Selections, Kentucky, small batch #110, over 2 years, 46%.
Met whiskey gestookt van 95% rogge (en waarschijnlijk dus 5% gerst) probeert Redemption's Rye de faam van rye whiskeys weer te laten herleven in bars in Amerika en beroemde cocktails als The Manhattan, Whiskey Sour en The Oldfashioned. Zacht van smaak met een ietsje kruidige afdronk.
Kleur: Goud/geel
Neus: Nieuwe vloerbedekking, lijm, chemisch.
Smaak: Beetje wrang, aparte smaak, vrij vlak.
Punten: 70.



Nummer drie vanavond is een 'gewone' Bourbon: Angel's Envy. Gemaakt door de Louisville Distilling Co. in Kentucky en gefinished in Ruby Port vaten. Doordat het meer dan 2 jaar oud is mag het 'Straight' Bourbon heten.

Angel's Envy Kentucky Straight Bourbon, small batch, Ruby Port wine barrel finished, up to 6 yrs, 43,3%.
Gecreëerd door master distiller Lincoln Henderson, die de whiskey na een rijping van bijna 6 jaar in charred white oak barrels, laat finishen in ruby portvaten. En dat proef je. Zoet en vol van smaak. Prima after dinner whiskey.
Kleur: Goud.
Neus: Lijm, vanille.
Smaak: Mooie volle smaak, lijm en vanille hebben de boventoon, doet een beetje chemisch aan.
Typische bourbon.
Punten: 72.

Tussendoor een typisch Amerikaans hapje: een hamburger.


De volgende komt van de Corsair Distillery uit Nashville, Tenessee. Gestookt in een potstill en net als Schotse whisky gebruikt men gerookte malt uit gerst. Deze malt wordt gerookt met turf, berken- en kersenhout, vandaar ook de naam Triple Smoke.



Corsair Artisan Triple Smoke American Malt Whiskey, small batch #111, no age statement, 40%.
De mout voor deze whiskey is samengesteld uit op drie verschillende soorten gerookte mout: kersenhout, turf en berkenhout. De whiskey zelf is gestookt in een pot still en gerijpt in new charred oak. De whiskey is wat troebel in het glas, hetgeen kan duiden op het feit dat er geen gebruik is gemaakt van koude filtratie. Master distiller Darek Bell is in de leer geweest bij Bruichladdich en die invloed is duidelijk merkbaar.
Kleur: Goud (en een beetje troebel).
Neus: Sterke geur, maltig, beetje wrang, vleugje rook (als houtkachel).
Smaak: Hier komt de rokerigheid meer naar voren, vleugje oud leer.
Karaktervolle whiskey. Er is geen leeftijd opgegeven (no age statement) en aangezien het ook niet als 'straight' wordt aangemerkt is het waarschijnlijk minder dan 2 jaar oud. En dat proef je! Het wrange en maltige is typerend voor erg jonge whiskey. Langer laten rijpen zou de smaak ten goede komen.
Punten: 75.



Nummer vijf is afkomstig uit Waco, Texas. De Balcones Distilling Co. maakt hier een whisky uit blauwe mais. Dit is een mais-soort die in Mexico en in het zuiden van de VS veel voor komt. Baby Blue is de enige whisky ter wereld die van deze blauwe mais gemaakt wordt.


Balcones Baby Blue corn whisky, small batch #BB13-6, no age statement, 46%.
Whisky (inderdaad: geen "e") gestookt van Atole, een roasted blue corn meal. Van iedereen om mij heen één van de favorieten van de avond. Zachte smaak en plezierige afdronk. De term "oude jenever" hier en daar gehoord aan tafel.
Kleur: Goud (gelukkig niet blauw!).
Neus: Maltig, rogge, mais.
Smaak: Volle smaak, ook weer het wrange en maltige van jonge whisky, zacht. Best lekker.
Punten: 76.

Hapje tussendoor: micro garnalen-salade.

De volgende twee komen uit de staat New York. Tuthilltown Spirits maakt allerlei gedistilleerde dranken, waaronder een Bourbon en een Rye whiskey. De whiskeys worden gedistilleerd in een potstill. Erg grappig zijn de 375ml flesjes



Tuthilltown Hudson Baby Bourbon, 100% New York corn, batch #14, no age statement, 46%.
Deze whiskey is twee keer gestookt in een pot still en daarvoor is het hoogst mogelijke percentage maïs gebruikt dat volledig afkomstig is uit de staat New York, om vervolgens te rijpen in kleine (tot héél kleine) vaten, variëren van 3 tot 55 gallon. Typisch een product van lieden die de zaak anders aanpakken dan normaal. Zo gebruikt men naar verluidt een iPod in combinatie met een aantal flinke subwoofers om de inhoud van de vaten eens goed door elkaar te schudden met het doel om de interactie met het hout te bevorderen. Van de herrie tijdens de rijping is in het flesje (375 ml) weinig terug te vinden, maar wat overblijft is een lekkere milde en zachte whiskey, die de naam Baby Bourbon eer aan doet.
Kleur: Donker goud.
Neus: volle geur, noten, chocolade, bijna sherry-achtig.
Smaak: scherp en toch zoet.
Lijkt wel een sherry-cask matured whisky. Erg lekker.
Punten: 77.

Tuthilltown Hudson Manhattan Rye Whiskey, batch #4, no age statement, 46%.
Deze whiskey is twee keer gestookt van rogge in een pot still en vervolgens gerijpt in kleine vaten, gemiddeld zo'n 20 gallon. Net als bij de rijping van de Baby Bourbon worden de vaten met lage bastonen "geschud" om het rijpingsproces te versnellen. Het resultaat is een pittige, kruidige whiskey, die zo eigen is aan rogge. De naam "Tuthilltown" werd aan tafel al gauw omgedoopt tot "Tuthola" en dat zegt meer over de gezellige sfeer dan een smaakbeschrijving…
Kleur: Goud.
Neus: lijm, nieuwe vloerbedekking, chemisch.
Smaak: Volle smaak, scherp en rauw.
Minder dan de vorige maar toch goed.
Punten: 76.

Hapje tussendoor: gevuld ei.

We naderen de finish van de avond (negen samples is wel doorwerken) en dit maal weer een Rye. Beetje onduidelijk dit; is WhistlePig nou een distilleerderij of alleen maar een bottelaar? Op het etiket staat: bottled at the WhistlePig farm, Shoreham, Vermont.

WhistlePig Straight Rye Canadian Whiskey, 10 years old, 46%.
De enige Canadese whiskey van de avond. De whiskey is gemaakt onder het toeziend oog van David Pickerell, master distiller bij Hillrock Estate Distillery en WhistlePig Rye Whiskey. Daarvoor was hij jarenlang de master distiller bij Makers Mark. Op de fles is nergens aangegeven waar deze whiskey is gestookt, maar er staat dat de whiskey is geïmporteerd uit Canada. Vol van smaak en kruidig. Lokaal vooral gedronken in cocktails.
Enkele sappige details: een van de eigenaren van deze distilleeerderij is de Nederlandse zakenbankier Wilco Faessen én de Amerikaanse vakpers geeft aan nooit een betere rye te hebben geproefd, lucky us!
Kleur: Goud.
Neus: Goede geur, zoet, vanille, koffie.
Smaak: scherp toch weer, chemisch (lijm), vanille en koffie.
Punten: 74.



De laatste is ook meteen de oudste: 18 jaar maar liefst. Stitzel-Weller is een distilleerderij die een vergelijkbare geschiedenis kent als bijvoorbeeld Port Ellen of Brora. Eigendom van Diageo en gesloten eind jaren '80/ begin jaren '90, en tegenwoordig een bijna legendarische status. S-W is gesloten in 1992, dit is de distilleerderij waar de Rip Van Winkle- en Bulleit- whiskeys vandaan kwamen. Deze whiskey is gemaakt van hoofdzakelijk tarwe (wheat).

Stitzel-Weller Jefferson's Presidential Select, Kentucky Wheated Bourbon, small batch #14, 18 years old, 47%, bottled by McLain & Kyne
De laatste en oudste whiskey van de avond. Op het etiket staat dat de whiskey is gerijpt in Stitzel-Weller barrels, die ook werden gebruikt door de legendarische Stitzel-Weller distillery in Shively Louisville, maar nergens is de naam van de distillery aangegeven. Het vermoeden is dat het in dit geval gaat om een onafhankelijke bottelaar, die de whiskey uitbrengt in een chique fles met zegel en etiket. 18 jaar rijpen in een nieuw eiken vat geeft een glas dat vooral naar hout ruikt en smaakt.
Kleur: Donker goud.
Neus: Likeur/zoet, after shave, fleurig.
Smaak: zoet en vol, chemisch/ lijm.
Punten: 74.



Al met al weer een leerzame avond. De whiskeys en bourbons waren niet spectaculair lekker maar allemaal even bijzonder (want in de EU moeilijk verkrijgbaar). De Tuthilltown Baby gaat wat mij betreft met de eer van lekkerste van de avond strijken, ook de Baby Blue was wel bijzonder.
Wat over het algemaal toch wel opvalt is dat het allemaal vrij jonge whiskeys zijn, en ik denk dat een langere rijping in de meeste gevallen de smaak ten goede komt. Al waren de 10 en 18 jaar oude op het eind niet per sé de lekkerste.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten